Destana Şemikê Bê Diran eski bir Kürt destanıdır. Manzum bir eserdir. Bu eser Kürtlerin içinde dengbêjlerin seslendirdiği akıcı ve duygusal bir eserdir. Van’ın Erciş yöresinden derlenmiştir. Uzun kış gecelerinin esaretini kırmak için hikâye anlatmak bazen ilaç olur. Birçok insanın bir araya gelerek can sıkıntısını gidermesinin önemli araçlarından biri dengbêjlerin anlatılarıdır. Bu anlatılarda tarih vardır. Edebiyat vardır. Efsane vardır. Bunlar şarkılı ve müzikli söylenir. Manzum anlatıların başında destanlar gelmektedir.
Şemik’ten başka bu kitapta 6 hikaye daha bilinmaktadır. Hepsi de şemikê bê diran dtadındadır. Kürt halkının üretimleri olan bu eserler anlatıldığı dönem hakkında boş zaman değerlendirmeleri hakkında bilgiler vermektedir.